จาก ASTVผู้จัดการออนไลน์  วันที่ 11 มิถุนายน 2552 08:46 น.

รำลึกความหลัง - ภาพที่ไม่ได้ระบุวันเดือนปี เผยแพร่โดยสถานทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทยเมื่อวันพุธ (10 มิ.ย.) แสดงให้เห็นเรือวาร์ (VAR) ซึ่งเป็นเรือบัญชาการของกองเรือฝรั่งเศสประจำมหาสมุทรอินเดียกับเรือสนับสนุนอีกลำหนึ่ง ขณะนี้ VAR กำลังจอดทอดสมอในน่านน้ำอ่าวไทยใกล้กับแหลมฉบัง จ.ชลบุรี ผู้บัญชาการเรือ พล.ร.ท.เฌราร์ด วาแล็ง มีกำหนดจะเข้าร่วมพิธีบวงสรวงร่วมกับฝ่ายไทย ที่ค่ายตากสิน จ.จันทบุรี ในวันพฤหัสบดีนี้.

ผู้บัญชาการกองเรือฝรั่งเศสประจำมหาสมุทรแปซิฟิก พลเรือโทเฌราร์ด วาแล็ง (Gerard Valin) พร้อมคณะจะเข้าร่วมพิธีวางพวงมาลา รำลำถึงทหารกล้าของทั้งสองฝ่ายที่สละชีวิตในภารกิจเพื่อประเทศชาติ ซึ่งกำลังจะมีขึ้นเป็นครั้งแรกในรอบกว่า 100 ปี

ขณะเดียวกันฝรั่งเศสกำลังช่วยไทยฟื้นฟูสิ่งปลูกสร้างภายในค่ายทหารใน จ.จันทบุรี ที่สร้างตั้งแต่ ร.ศ.112 ซึ่งเจ้าหน้าที่ฝ่ายฝรั่งเศสกล่าวว่า ทั้งสองเหตุการณ์นี้ เป็นสัญลักษณ์แห่งสันติภาพ กับความร่วมมือในยุคใหม่

"พวกเขา (ชาวฝรั่งเศส) กำลังศึกษาบทเรียนจากอดีต บทเรียนที่ว่าเราจะต้องไม่กระทำอีก" พล.ร.ท.วางแล็ง กล่าวระหว่างแถลงข่าว ที่ทำเนียบเอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทยเมื่อวันพุธ (10 มิ.ย.)

ผบ.กองเรือมหาสมุทรอินเดีย "มีบทเรียนในอดีต-ต้องไม่กระทำอีก"

พิธีวางพวงมาลาครั้งประวัติศาสตร์จะจัดขึ้น ณ บริเวณอาคารกองบัญชาการทหารฝรั่งเศส ที่สร้างขึ้นหลังจากได้ใช้กำลังทหารบังคับราชอาณาจักรสยาม และผนวกดินแดนที่เรียกว่า "เขมรส่วนนอก" เข้าในดินแดนอินโดจีนฝรั่งเศส เมื่อ ร.ศ.112 (พ.ศ.2436)

ปัจจุบันอาคารดังกล่าวรวมทั้งสิ่งปลูกสร้างอีกหลายหลัง ตั้งอยู่ภายในค่ายตากสิน จ.จันทบุรี ซึ่งเป็นที่ตั้งของกองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารราบที่ 1 กองพลนาวิกโยธิน ของกองทัพเรือไทย

ผู้บัญชาการกองเรือประจำมหาสมุทรอินเดียซึ่งมีสายบังคับบัญชาขึ้นตรงต่อผู้บัญชาการกองทัพฝรั่งเศสกับประธานาธิบดีห่างฝรั่งเศส เอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทย นายลอร็องต์ บิลี (Laurent Bili) กับทูตทหารประจำกรุงเทพฯ น.อ.แอร์วาน ชาร์ลส์ (Erwan Charles) จะเข้าร่วมพิธีรำลึกความสัมพันธ์ครั้งนี้

"ผมเห็นด้วยอย่างยิ่งว่ามันเป็นสัญลักษณ์อย่างมาก ..มีความสำคัญเป็นอย่างมาก" น.อ.ชาร์ลส์กล่าว ระหว่างการร่วมแถลงข่าว

นายทหารผู้นี้กล่าวด้วยว่า พิธีวางพวงมาลาจัดขึ้นเพื่อแสดงความคาวระต่อดวงวิญญาณของทหารทั้งสองฝ่าย ซึ่งได้สละชีวิตเพื่อชาติของตน โดยไม่ได้แบ่งแยก

นอกเหนือจากการประจัญกันทางทหารที่ดำเนินติดต่อกันยาวนานหลายทศวรรษ ราชนาวีไทยกับกองเรือฝรั่งเศสในภาคตะวันออกไกล ได้เปิดฉากการสู้รบขึ้นในวันที่ 17 ม.ค.2484 ในเหตุการณ์ที่เรียกว่า "ยุทธนาวีที่เกาะช้าง" ในท้องที่ จ.ตราดปัจจุบัน

ไทยเสียเรือรบไป 3 ลำในยุทธนาวี คือ เรือหลวงธนบุรี เรือหลวงสงขลา และเรือหลวงชลบุรี ทหารไทยเสียชีวิตรวมทั้งสิ้น 36 นาย

ตามข้อมูลทางประวัติศาสตร์ ฝรั่งเศสได้ใช้เรือทั้งหมด 9 ลำ ในการสู้รบทางทะเลครั้งประวัติศาสตร์ ซึ่งรวมทั้งเรือปืนจำนวน 4 ลำ เรือสินค้าขนาดใหญ่ติดอาวุธอีก 1 ลำ กับเรือดำน้ำอีก 1 ลำ โดยมีลามอตต์ปิเกต์ เป็นเรือธง

แม้ฝรั่งเศสจะกล่าวอ้างมาตลอดว่า ไม่มีความสูญเสียใดๆ ในยุทธนาวีที่เกาะช้าง ซึ่งถือเป็นยุทธนาวีเพียงครั้งเดียวของกองทัพเรือไทย แต่ฝ่ายไทยยืนยันว่าเรือลามอตต์ปิเกต์ถูกเรือหลวงธนบุรียิงจนมองเห็นไฟลุกอยู่ส่วนท้ายเรือ

น.อ.ชาร์ลส์: "มันเป็นสัญลักษณ์-สำคัญอย่างมาก"

นั่นคือยุทธนาวีที่เกิดขึ้นในปีแรกของสงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งฝรั่งเศสประกาศสงครามกับเยอรมนีในยุโรป ขณะต้องเผชิญหน้ากับกองทัพพระจักรพรรดิญี่ปุ่นในอินโดจีน

ในเวลาต่อมาราชอาณาจักสยามได้ดินแดนจันทบุรี-ตราดกลับคืน รวมทั้งได้ครอบครองดินแดนที่เป็น จ.เสียมราฐ พระตะบอง และ ศรีโสภณ ซึ่งเป็น จ.บ้านใต้มีชัย (Banteay Meanchey) ของกัมพูชาในปัจจุบัน ภายใต้สัญญามิตรภาพกับกองทัพญี่ปุ่น

สถานการณ์ได้ผันเปลี่ยนไปอีกครั้งหนึ่งเมื่อสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุดลงในปี 2488 โดยญี่ปุ่นเป็นฝ่ายแพ้และฝรั่งเศสได้กลับคืนสู่ดินแดนอินโดจีนอีกครั้ง ราชอาณาจักรสยามต้องคืนดินแดนกัมพูชาไป แลกกับการได้จันทบุรีและตราด

อย่างไรก็ตามอิทธิพลของฝรั่งเศสในอนุภูมินี้สิ้นสุดลงในอีก 10 ปีต่อมา เมื่อกองทัพของเจ้าอาณานิคมถูกต้อนไปจนมุมที่เดียนเบียนฟู (Dien Bien Phu) ทางตะวันตกเฉียงเหนือของเวียดนาม และพ่ายแพ้แก่กองทัพเวียดมินห์ ที่นำโดยอดีตประธานโฮจิมินห์ของเวียดนามในปี 2497 นำเข้าสู่ยุคใหม่กับสงครามอินโดจีนครั้งใหม่ ที่ปะทุขึ้นในทศวรรษถัดมา และยุติลงในปี 2518 ด้วยความพ่ายแพ้ของมหาอำนาจชาติใหม่คือ สหรัฐฯ

พล.ร.ท.วางแล็ง ซึ่งบิดาได้ร่วมสู้รบในสมรภูมิรบเดียนเบียนฟูกล่าวว่า ในปัจจุบันนโยบายของฝรั่งเศสได้เปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง กลายเป็นนโยบายสร้างสันติภาพ หลีกเลี่ยงการใช้กำลัง และแก้ไขปัญหาต่างๆ ด้วยการเจรจา

ผู้บัญชาการกองเรือประจำมหาสมุทรอินเดียของฝรั่งเศสกำลังเยือนไทยพร้อมเรือวาร์ (VAR) ซึ่งเป็นเรือสนับสนุนส่งกำลังบำรุงติดอาวุธ ที่ถูกใช้เป็นเรือบัญชาการ

ในสัปดาห์นี้เรือวาร์จอดลอยลำในอ่าวไทยนอกฝั่งแหลมฉบัง จ.ชลบุรี และ พล.ร.ท.วาแล็ง กล่าวว่าระหว่างนี้จะได้พบหารือกับผู้บัญชาการทหารสูงสด ผู้บัญชาการทหารเรือ ผู้บัญชาการทหารอากาศและผู้บัญชาการทหารบกของไทยด้วย

นอกจากนั้นทหารเรือฝรั่งเศสยังมีกำหนดขึ้นบกประกอบกิจกรรมเพื่อสาธารณประโยชน์ใน จ.ชลบุรี รวมทั้งไปเยี่ยมเยือนโรงเรียนบางแห่งด้วย

แผนที่แสดงเส้นทางเรือในยุทธนาวีที่เกาะช้างวันที่ 17 ม.ค.2484 จากวิกิพีเดีย

การทำพิธีวางพวงมาลารำลึกสัมพันธ์ไทย-ฝรั่งเศสครั้งประวัติศาสตร์นี้ ยังมีขึ้นในช่วงเดือนแห่ง "เทศกาลวัฒนธรรมฝรั่งเศส-ไทย" (La Fete) ประจำปี 2552 ซึ่งเริ่มขึ้นอย่างเป็นทางการวันที่ 3 มิ.ย.ที่ผ่านมา และกำลังจะมีการแสดงวัฒนธรรม การจัดนิทรรศการในหลากหลายเนื้อหา ไปจนถึงเดือน ต.ค.ศกนี้

เรือรบหลวงธนบุรี

ภาพนายทหารประจำเรือ เรือรบหลวงธนบุรี

พลประจำเรือ เรือหลวงช้าง กำลังช่วยเหลือผู้รอดชีวิตจากเรือรบหลวงธนบุรี

ขณะเดียวกันสถานทูตในกรุงเทพฯ ได้ระดมทุนช่วยเหลือมูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถานของกองทัพเรือกับกรมศิลปากรของไทย เพื่อบูรณะอาคารโบราณสถานในค่ายตากสิน ซึ่งจะต้องใช้เงินงบประมาณราว 50 ล้านบาท

สิ่งปลูกสร้างภายในค่ายตากสิน ซึ่งในปัจจุบันกลายเป็นมรดกทางประวัติศาสตร์ของไทยนั้นมีจำนวนรวม 8 หลัง ประกอบด้วย อาคารกองบัญชากาทหารฝรั่งเศส อาคารคลังพัสดุทหาร อาคารที่พักทหารรักษาการณ์ อาคารที่คุมขังทหาร อาคารกระสุนดินดำ 2 หลัง กับอาคารกองรักษาการณ์ ซึ่งปัจจุบันชำรุดทรุดโทรมลงไปตามกาลเวลาที่ผ่านไปกว่า 1 ศตวรรษ

ความชุลมุนบนเรือรบธนบุรีของราชนาวีสยาม ระหว่างไฟกำลังไหม้และหลังดับลงแล้ว

เรือถูกกยิงเสียหายหนักและแล่นเกยตื้นขณะมุ่งหน้าฝั่งเกาะช้าง- ภาพจากวิกิพีเดีย

เรือลาม็อตปิเกต์ (บน) กับเรือรบอีกลำหนึ่งของฝรั่งเศสที่เข้าร่วมยุทธนาวีครั้งประวัติศาสตร์- ภาพวิกิพีเดีย

ภายใต้โครงการดังกล่าวยังรวมถึงการบูรณะแนวคันดินและคูเมืองที่สร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชอีกด้วย

เอกอัครราชทูตฝรั่งเศสได้ประสานงานไปยังคณะกรรมการสมาคมฝรั่งเศส-ไทยเพื่อสาธารณประโยชน์ ตลอดจนตัวแทนภาคเอกชนฝรั่งเศสในประเทศไทย บริษัทขนาดใหญ่ต่างๆ ของฝรั่งเศสเพื่อให้ความร่วมมือช่วยเหลือทั้งด้านเงินทุนและเทคนิค

ตามเอกสารที่แจกจ่ายโดยสถานทูตในกรุงเทพฯ ความร่วมมือช่วยเหลือดังกล่าวเป็นการยืนยันถึงความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันระหว่างไทยกับฝรั่งเศสในปัจจุบัน